Stressverhogers en Stressverlichters

Vind het evenwicht in je dagelijks leven

Stress is een onvermijdelijk onderdeel van ons moderne leven, maar het is belangrijk om manieren te vinden om ermee om te gaan. In deze blog wil ik vier veelvoorkomende zaken die stress verhogen met je bespreken en vervolgens effectieve strategieën met je delen om stress te verminderen.

Wat is stress eigenlijk?

Stress kan omschreven worden als een reactie (prikkel) van het lichaam op een uitdagende situatie, waarin het wordt blootgesteld aan druk of spanning. Het is een natuurlijke fysiologische reactie die bekend staat als de “vecht-of-vluchtreactie”. Deze reactie van het lichaam stamt nog uit de oertijd. Vroeger hadden we het nodig om het lichaam voor te bereiden op een snelle reactie in het geval van bedreigende situaties, bijvoorbeeld als we werden aangevallen door een roofdier en we moesten vechten of vluchten. In een stressvolle situatie komen bepaalde stresshormonen vrij, zoals cortisol en adrenaline. Deze hormonen zorgen voor een verhoogde oplettendheid, versnelde hartslag, verhoogde bloeddruk, verbeterde focus en reactietijd. De fysiologische veranderingen bereiden het lichaam voor om snel te reageren in een dreigende situatie. Hierdoor zijn we sneller, sterker en is de kans op overleving groter.

Hoewel deze fysiologische reacties cruciaal waren voor onze voorouders om te overleven, kunnen ze in onze moderne samenlevingen, waar fysieke dreigingen minder vaak voorkomen, problematisch worden wanneer we langdurig stress ervaren. Langdurige blootstelling aan stresshormonen kan schadelijk zijn voor de gezondheid en daarom is het belangrijk om effectieve manieren te vinden om stress te beheersen en te verminderen in ons dagelijks leven.

De cijfers liegen er niet om

In de afgelopen jaren is het aantal mensen dat kampt met burn-outklachten aanzienlijk toegenomen, zo blijkt uit recente cijfers van TNO. In 2020 waren de cijfers al alarmerend hoog; 1,2 miljoen werknemers had burnoutklachten, wat neerkomt op bijna 16% van alle werkende mensen. In 2021 steeg dit aantal naar 1,3 miljoen. Het meest recente rapport van 2022 laat een grotere stijging zien naar zelfs 1,6 miljoen werknemers.

Opvallend is dat ruim 34% van de werknemers in 2020 aangaf dat werkdruk of werkstress de belangrijkste reden was voor verzuim. De toenemende werkdruk is een cruciale factor bij het ontstaan van burn-outklachten. De impact van werkgerelateerde stress- en burnouts op de gezondheid en het welzijn van werknemers is zorgwekkend.

Onder jongeren is het percentage nog hoger. In 2022 meldde maar liefst 1 op de 4 werknemers tussen 18 en 34 jaar burn-outklachten te ervaren. De cijfers van TNO laten zien dat vooral jonge hogeropgeleide vrouwen een kwetsbare groep is. In 2020 ervoer 25% van deze groep burn-outklachten, terwijl dit percentage in 2022 verder steeg naar 29%. Een vergelijkbare stijging is te zien bij jonge mannen, waarbij het percentage steeg van 13% in 2015 naar 23% in 2022.

De meest voorkomende burn-outklachten

Extreme vermoeidheid staat voor mij op nummer één. Deze vermoeidheid blijft, zelfs wanneer je even een paar nachten goed slaapt. Je lichaam is uitgeput, je bent continu moe en lijkt maar geen energie meer te hebben. Moeite met in slaap vallen, doorslapen of een gebrek aan goede nachtrust helpen niet. Helaas, ondanks de vermoeidheid, slaap je dus vaak slechter, waardoor je alleen maar moeier wordt.

Emotioneel zit je er ook vaak helemaal doorheen. Je lijkt niets meer aan te kunnen, kunt om alles huilen of boos worden. Zonder dat je weet hoe het komt.

Vaak zie je dat mensen een verminderde concentratie hebben, aandachtsproblemen en moeite met helder denken. Burn-out kan zelfs leiden tot geheugenproblemen en besluiteloosheid.

Daarnaast heb je vaak last van fysieke klachten. Denk aan hoofdpijn, maagpijn, spierpijn en duizeligheid. Deze klachten zijn vaak het gevolg van de langdurige stressreactie van het lichaam.

Sommige mensen ervaren een verminderde eetlust en vallen af, terwijl anderen juist emotioneel eten en een toename van gewicht ervaren.

Tijdens een burn-out zie je dat mensen zich letterlijk terugtrekken in hun eigen huis. Ze gaan sociale verplichtingen uit de weg, gewoonweg omdat alle prikkels te veel zijn. Een verandering in houding ten opzichte van werk, sport, vriendschappen, met name een toename van cynisme en negativiteit. De betrokkenheid kan danig afnemen. Een burn-out kan leiden tot gevoelens van ontevredenheid, doelloosheid en een gebrek aan voldoening, zelfs in activiteiten die eerder als plezierig werden ervaren. Alles is te veel.

Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat de trap oplopen naar mijn slaapkamer al te veel was. Afgelopen week sprak ik iemand die zei dat ik vooral erg mopperig was, en dat terwijl ik altijd positief ben ingesteld. Maar alles was ook gewoon echt te veel. Ik kon niks hebben, werd om het miste en geringste boos.

Het is belangrijk op te merken dat niet alle symptomen even sterk aanwezig hoeven te zijn, en dat individuen met een burn-out mogelijk verschillende combinaties van deze klachten ervaren, de symptomen kunnen zich geleidelijk ontwikkelen, waardoor het soms moeilijk is om het moment van burn-out precies te bepalen. Als je vermoedt dat je symptomen van burn-out ervaart, is het raadzaam om professionele hulp te zoeken. Ga naar de huisarts, hij of zij kan zorgen dat je passende ondersteuning krijgt.

Kortom, de veelzijdige voordelen van Yin Yoga reiken verder dan alleen fysieke flexibiliteit. Ze omvatten ook stressvermindering en therapeutische ondersteuning bij blessures, waardoor deze yogavorm geschikt is voor mensen van alle leeftijden en fitnessniveaus.

Wist je trouwens dat yin yoga ook positieve effecten op onze hormoonhuishouding. Zo kan het helpen bij het verminderen van symptomen van overgangsklachten bij vrouwen en last but not least, Yin Yoga bevordert een betere nachtrust. De ontspanningstechnieken die je tijdens de les leert, kunnen je helpen om ‘s nachts dieper te slapen en uitgeruster wakker te worden.

Kortom, de voordelen van Yin Yoga zijn talrijk en veelzijdig. Het is een oefening die niet alleen je lichaam verzorgt, maar ook je geest en ziel voedt.

Stress verhogende oorzaken

Een burn-out wordt vaak gekoppeld aan werk. Dit zag je ook terug in de cijfers van TNO. Naast werk gerelateerde druk zijn er echter nog andere redenen waarom mensen stress ervaren. Denk aan financiële zorgen, relationele problemen en ongezonde leefstijlkeuzes.

Werkgerelateerde stress is natuurlijk wel een veelvoorkomend probleem. Lange werkdagen, deadlines en een overvolle to-dolijst kunnen een negatieve invloed hebben op je mentale welzijn. Het is daarom belangrijk om realistische doelen te stellen, pauzes te nemen en prioriteiten te stellen om een gezonde balans te behouden. Als je geen tijd maakt voor ontspanning, hobby’s en vrije tijd, zal stress zich opstapelen. Zorg dus voor regelmatige momenten van zelfzorg om de druk te verminderen en je welzijn te bevorderen.

En wat dacht je van een persoon die langdurige financiële problemen ervaart, zoals schulden, werkloosheid of onzekerheid over de financiële toekomst. Dit kan uiteraard leiden tot chronische stress door slaapproblemen, angst, depressie en lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of maagpijn.

Ook conflicten binnen familie, partnerrelaties, of vriendschappen kunnen leiden tot aanhoudende stress en wat denk je van het omgaan met een chronische ziekte of de zorg voor een ziek familielid. Als ex-mantelzorger weet ik dat dit kan leiden tot ernstige stress. Ik was lichamelijk en emotioneel helemaal uitgeput.

Het niet kunnen handhaven van een gezonde balans tussen werk en privéleven leidt doorgaans ook tot stress- en burnoutklachten. Werk-gerelateerde stressoren kunnen zich uitbreiden naar het persoonlijke leven en vice versa, met alle gevolgen van dien. En dan hebben we het nog niet gehad over grote levensveranderingen zoals verhuizingen, echtscheidingen of verlies van een dierbare.

Tot slot wil ik benadrukken dat een ongezonde levensstijl, waaronder slechte voeding, gebrek aan lichaamsbeweging en slaaptekort, bijdraagt aan stress. Het is essentieel om bewust te zijn van wat je eet, voldoende te bewegen en voldoende rust te nemen voor een gezonde geest en gezond lichaam. Negatieve gedachten en perfectionisme kunnen stress verhogen. Het is daarom belangrijk om bewust te zijn van deze patronen en te werken aan het ontwikkelen van een positieve mindset. Mindfulness en meditatie kunnen hierbij behulpzaam zijn.

Het is belangrijk nogmaals op te merken dat mensen verschillend reageren op stressoren, en wat voor de een stressvol is, kan voor de ander draagbaar zijn. Wanneer je echter lang wordt blootgesteld aan stress kan dit leiden tot diverse gezondheidsproblemen, waaronder hart- en spijsverteringsproblemen, slaapstoornissen en psychische aandoeningen zoals angst en depressie. Het is dus belangrijk om effectieve stressmanagementtechnieken te gebruiken om de impact van stress te verminderen.

Effectieve manieren om stress te verminderen

Het stijgende aantal mensen met stress- en burnoutklachten toont aan dat er dringend behoefte is aan effectieve maatregelen. De bevindingen van TNO benadrukken de noodzaak van preventieve maatregelen en een holistische aanpak om de trend van burn-out te keren.

Regelmatige Lichaamsbeweging

Lichaamsbeweging is een krachtig middel tegen stress. Het vermindert de aanmaak van stresshormonen en stimuleert de productie van endorfines, die een positief effect hebben op je humeur. Probeer regelmatig te sporten. Denk aan wandelen, als is het maar een klein rondje, yoga, HIT-trainingen en fitness. Het is belangrijk krachttraining en ontspannende oefeningen af te wisselen. Denk bij yoga aan een actieve vinyasa of ashtanga les en daarnaast een rustigere yin yoga.

Gezonde Voeding

Een gebalanceerd dieet kan een grote impact hebben op je stressniveau. Vermijd overmatige cafeïne, suiker en verzadigde vetten, en eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten en voedingsstoffen. Dit zal niet alleen je fysieke gezondheid verbeteren, maar ook je mentale welzijn bevorderen.

Tijdmanagement

Effectief tijdmanagement is nodig om stress te verminderen. Leer prioriteiten te stellen, taken te organiseren en realistische doelen te stellen. Neem regelmatig pauzes om op te laden en vermijd overmatige multitasking.

Mindfulness en ontspanningstechnieken

Mindfulness en ontspanningsoefeningen zoals ademhalingstechnieken, yoga, Tai Chi en meditatie kunnen stress verminderen. Deze oefeningen helpen je in het moment te leven en je geest te kalmeren, waardoor stress beter beheersbaar wordt.

Mindfulness en meditatie zijn bewezen methoden om onze mentale veerkracht te vergroten en stress te verminderen. Het helpt bij het creëren van bewustzijn en meer in het hier-en-nu te zijn. Daarbij vermindert het de impact van zorgen over verleden en toekomst. Door regelmatig te mediteren en mindfulness te integreren in je leven, komt je hoofd en lijf tot rust.

Start met korte sessies van mindfulness of geleide meditatie en bouw dit geleidelijk op. Er zijn veel apps en online bronnen beschikbaar die begeleide oefeningen bieden. Met mijn onlineprogramma ‘Leren Mediteren’, leer je in 10 weken verschillende vormen van mediteren, zo ervaar je welke vorm van meditatie het beste bij jou past.

Stel realistische doelen en leer je grenzen kennen

Een van de bronnen van stress is de eeuwige to-do-lijst. Alle taken en verplichtingen, die we onszelf vaak opleggen. Het stellen van realistische doelen en het aangeven van persoonlijke grenzen helpt bij het in balans houden van werk-privé. Leer ‘nee’ te zeggen wanneer dat nodig is en stel prioriteiten. Ik leerde mezelf de vraag te stellen “gaat er iemand dood of beschadig ik iemand als ik het niet doe?”. Is het antwoord nee, dan hoeft het niet nu.

Conclusie

In onze moderne samenleving is stress onvermijdelijk, maar de manier waarop we ermee omgaan, kan een aanzienlijk verschil maken voor onze gezondheid en mentale welzijn . De oorzaken van stress zijn divers, variërend van werkgerelateerde druk tot financiële zorgen, relationele problemen en ongezonde levensstijlkeuzes. Het is van belangrijk om deze stressverhogers te herkennen en effectieve strategieën toe te passen om stress te verminderen.

Om stress te verminderen, zijn er enkele effectieve strategieën die kunnen worden toegepast. Regelmatige lichaamsbeweging, gezonde voeding, goed tijdmanagement en het beoefenen van mindfulness en ontspanningstechnieken zijn slechts enkele voorbeelden. Een gebalanceerde aanpak, afgestemd op individuele behoeften, is cruciaal.

Het is belangrijk op te merken dat het verminderen van stress en het voorkomen van burn-out een persoonlijk proces is, en verschillende strategieën kunnen verschillende mensen helpen. Het inschakelen van professionele ondersteuning, zoals counseling of coaching, kan daarom waardevol zijn bij het ontwikkelen van effectieve coping-mechanismen en het bevorderen van mentale welzijn.

Als stress- en burn-out coach en holistisch practitioner help ik je graag verder. Laten we er samen voor zorgen dat jouw leven weer op de rit komt. Samen kijken naar de oorzaken en gevolgen en zorgen we vooral dat jij meer rust krijgt in je leven, in jouw hoofd en lijf.

Jerien

www.yogalifebyjerien.nl
info@yogalifebyjerien.nl

Deel deze pagina alsjeblieft, dank je wel!

Je kunt me vinden op:

← Yin yoga en de Herfst Meditatief wandelen →