Satya: De kracht van
eerlijke en liefdevolle communicatie
Satya is de tweede yama in yoga en betekent ‘waarheid’. Maar wat is Satya in yoga echt? Het is niet zomaar alles zeggen wat je denkt. Satya gaat over waarheid spreken vanuit zachtheid, bewustzijn en geweldloosheid.
Toen ik voor het eerst over Satya hoorde in de yogafilosofie, dacht ik simpelweg: “De waarheid spreken.” Dat betekent dus dat je niet mag liegen en eerlijk moet zijn. En dat klopte ook, deels. Maar zoals zo vaak in yoga, bleek de betekenis van Satya in de yogafilosofie dieper dan dat…
Satya betekent waarheid; in woorden, gedachten en daden. Maar het is niet de harde waarheid waar je misschien in eerste instantie aan denkt. Het is geen vrijbrief om altijd maar te zeggen wat je denkt, zonder rekening te houden met de gevolgen. Satya is waarheid in verbinding met zachtheid, met bewustzijn. Daarom beginnen de yama’s ook met Ahimsa, geweldloosheid.
In de yogafilosofie staat het 8-voudige pad van Patanjali centraal. Het is een systematisch pad dat leidt naar innerlijke vrijheid en verlichting. Elk onderdeel bouwt voort op het vorige. Het pad bestaat uit:
-
Yama: Richtlijnen voor je gedrag naar anderen
-
Niyama: Richtlijnen voor je innerlijk leven
-
Asana: De houdingen
-
Pranayama: Beheersing van de adem
-
Pratyahara: Terugtrekking van de zintuigen
-
Dharana: Concentratie
-
Dhyana: Meditatie
-
Samadhi: Eenheid, verlichting
In onze yogaopleiding staan we uitgebreid stil bij dit pad, stap voor stap. Niet als iets theoretisch, maar als een praktische leidraad voor je dagelijks leven. In de vorige blog besprak ik de eerste yama: Ahimsa, geweldloosheid. Je leest daarin hoe belangrijk het is om vanuit zachtheid en mededogen te leven, naar jezelf en anderen.
Nu volgt de tweede yama: Satya, het streven naar waarheid.
Satya en Ahimsa: Waarheid met compassie
In yoga zijn Satya en Ahimsa onlosmakelijk verbonden. Waarheid kan alleen echt zijn als ze is ingebed in compassie. Het is dus geen toeval dat Ahimsa vóór Satya komt. Waarheid zonder compassie kan hard zijn, veroordelend of zelfs gewelddadig. Daarom leert de yogafilosofie ons: laat eerst Ahimsa in je wortelen, zodat je waarheid kunt spreken zonder te schaden.
Waarheid spreken is krachtig, maar moet altijd worden afgewogen: is het waar, is het nodig en is het liefdevol?
“Als je moet kiezen tussen Satya en Ahimsa, kies dan voor Ahimsa.”
– Yogafilosofie
Satya toepassen in je dagelijks leven
In een tijd waarin zoveel maskers worden gedragen, op social media, op het werk, soms zelfs in onze relaties, is het voor sommigen een grote uitdaging om eerlijk te zijn naar een ander, maar vooral naar jezelf. Want hoe kun je werkelijk groeien, als je jezelf niet durft aan te kijken?
De waarheid toelaten, vraagt moed. En precies dát is wat deze opleiding je biedt: ruimte om te onderzoeken wat er écht in je leeft. Wat klopt er niet meer in je leven? Welke overtuigingen draag je mee die je niet langer dienen? Waar houd je jezelf nog klein, stil of aangepast?
Wat betekent Satya echt in yoga?
Satya betekent niet alleen “de waarheid spreken”. Het is ook: de waarheid leven. Eerlijk durven zijn in je woorden, in je keuzes, in je relaties en vooral tegenover jezelf.
Toch betekent dat niet dat je altijd alles moet zeggen. Satya vraagt bewustzijn:
Wat zeg ik?
Waarom zeg ik het?
Hoe komt het over bij de ander?
Wanneer waarheid wordt ingezet zonder empathie, verliest ze haar kracht. Maar wanneer ze wordt gedeeld vanuit openheid en zachtheid, wordt ze transformerend.
Satya en bewust communiceren
Bewust en liefdevol communiceren is een essentieel onderdeel van waarheid spreken in yoga. Het gaat niet om wat je zegt, maar hoe en waarom je het zegt.
Een voorbeeld: Een collega vraagt wat je van zijn presentatie vond. Je vond het warrig en onsamenhangend. Zeg je dan: “Wat een slechte presentatie”? Of kies je voor een opbouwend antwoord: “Je hebt een sterke opening, misschien kun je het middenstuk iets meer structureren voor helderheid.” Je spreekt hier de waarheid, zonder schade toe te brengen.
Satya nodigt je uit tot zorgvuldig spreken. Is wat ik zeg waar? Is het nodig? Is het helpend? En is het zacht?
Eerlijk zijn naar jezelf: innerlijke Satya
Misschien nog wel belangrijker is de waarheid die we onszelf vertellen. We hebben allemaal innerlijke verhalen over wat we kunnen, over wat we waard zijn, over wie we moeten zijn.
Tijdens een houdingoefening merk je misschien dat je denkt: “Ik zou dit al moeten kunnen.” Of: “Waarom ben ik niet net zo soepel als die ander?” Dát zijn ook waarheden die je onderzoekt. Zijn ze werkelijk waar? Of is het je innerlijke criticus die spreekt?
Satya betekent ook de moed hebben om eerlijk naar binnen te kijken. Om te erkennen wat er is, zonder oordeel. Je mag voelen wat je voelt. Je mag moe zijn, verward, onzeker. Juist die eerlijkheid creëert ruimte voor heling, groei en uiteindelijk ook voor bevrijding.
Waarheid én compassie
Satya staat nooit los van Ahimsa. Waarheid zonder compassie wordt hardheid. Maar compassie zonder waarheid wordt leeg. In de opleiding gaan we op zoek naar die balans. Kun je eerlijk zijn, zonder te kwetsen? Kun je zacht zijn, zonder jezelf of anderen te vermijden?
Een krachtig voorbeeld dat vaak genoemd wordt in yogafilosofie: tijdens de Tweede Wereldoorlog verborgen mensen Joden voor de nazi’s. Als er werd gevraagd: “Verstop je iemand?”, dan was het spreken van de waarheid niet juist, omdat het levens zou kosten. In zo’n geval prevaleert Ahimsa boven Satya. Want yoga gaat uiteindelijk toch over verbinding en het voorkomen van lijden.
Satya oefeningen: zelfreflectie en communicatie
Tijdens de opleiding werken we met concrete oefeningen die je helpen om Satya niet alleen te begrijpen, maar ook te ervaren. Denk aan reflectievragen, communicatie-oefeningen in tweetallen en het onderzoeken van jouw persoonlijke waarheid.
We stellen vragen als:
-
Wanneer heb ik laatst mijn waarheid ingeslikt en waarom?
-
Wat zou ik zeggen als ik niet bang was om iemand teleur te stellen?
-
Wat vertel ik mezelf dat misschien helemaal niet klopt?
Een oefening die we vaak gebruiken is het delen van een lastige situatie waarin je moeite had om de waarheid te spreken. In een veilige setting onderzoeken we dan samen hoe je hierin de balans kunt vinden tussen eerlijkheid en zachtheid.
Satya is niet perfect zijn, het is oefenen
Je hoeft niet altijd exact te weten wat waar is. Soms ontdek je je waarheid pas gaandeweg. Soms durf je hem pas uit te spreken als je voelt dat je veilig bent. Satya vraagt dan ook geen perfectie, maar oefening, aandacht en moed. De moed om jezelf aan te kijken. De moed om je uit te spreken. En soms: de moed om te zwijgen wanneer dat wijzer voelt of effectiever is.
In de Hatha Vinyasa yogaopleiding staat Satya symbool voor de reis die je maakt. Van buiten naar binnen. Van automatisch naar bewust. Want alleen in waarheid kun je werkelijk stevig staan. Alleen met een zuiver hart kun je een ander helpen. En alleen door trouw te zijn aan jezelf, kun je werkelijk iets bijdragen aan de wereld.
In de yogatraditie wordt gezegd dat iemand die volledig trouw blijft aan Satya, uiteindelijk Vak Siddhi bereikt: alles wat hij of zij zegt, wordt waarheid. Dat komt omdat woorden en innerlijke waarheid dan volledig op één lijn liggen. Dat is waar innerlijke kracht vandaan komt.
Ontdek jouw waarheid. Meld je aan voor de introductiemiddag
In onze yogaopleiding staat persoonlijke groei centraal. Door Satya te beoefenen, ontdek je niet alleen jouw waarheid, maar ontwikkel je ook helderheid, zachtheid en kracht van binnenuit. De yogaopleiding en persoonlijke groei gaan hierin hand in hand.
📅 Introductiemiddag: 21 juni 2025
📍 Meer info en aanmelden op de opleidingspagina: Yoga opleiding 200 uur Hatha Vinyasa
Durf jij eerlijk naar jezelf te kijken? Ontdek het op de mat.
Nieuwsgierig geworden?
Wil je meer leren over yogafilosofie, ademwerk en bewust leven?
👉 Bekijk hier de Yogaopleiding Hatha Vinyasa
👉 Meld je aan voor de open dag
Jerien Wessels ©2025 |Made with love| All Rights Reserved | PRIVACYVOORWAARDEN